BERLIN, GDAŃSK, POZNAŃ, WARSZAWA. RANGLISTE / der / Königlich Preußischen Armee / für das Jahr 1798, wyd. Christian Friedrich Himburg, Berlin 1798; 160 + LXIII + 9 nlb. str., st. db., rdzawe plamy, na str. tyt. ślad wilgoci, okładka miękka i podniszczona (w dole niewielki ubytek papieru, zagięcia narożników), z ozdobną bordiurą, grzbiet z pęknięciami; format 16d; ZNAKOMITE ŹRÓDŁO DLA BADACZY HISTORII WOJSKOWOŚCI; pokazuje jak sprawnie Prusacy potrafili rozciągnąć swoją organizację militarną na ziemie polskie po III rozbiorze Polski (od 1795 do 1798 r.);
Jeden z niemieckich roczników oficerskich, wydawanych co roku w latach 1713-1806 (potem ponownie od 1817), zawiera informacje dotyczące struktury armii pruskiej w okresie pokoju (z podziałem na formacje i departamenty), pokazywał zachodzące w kadrze oficerskiej zmiany personalne; rocznik z 1798 r. zawiera wiele informacji odnoszących się do funkcjonowania armii pruskiej na ziemiach ówczesnego zaboru pruskiego – warto podkreślić, że 40% żołnierzy ówczesnej armii pruskiej to Polacy; w roczniku zamieszczono krótkie słowo wstępne, przegląd treści (Uebersicht des Inhalts), następnie dane odnoszące się do poszczególnych oddziałów z podziałem na inspekcje piechoty, m.in.: Pommersche Inspection von der Infanterie des Generallieutenants von Pirch (na str. 32-33 dane na temat Regiment von Pirch (N. 22) z garnizonami w Stargardzie i Dąbiu), Westpreußische Inspection von der Infanterie des Obristen v. Larisch (na str. 45-47 dane na temat Regiment v. Hanstein (N. 51) z garnizonami w Gdańsku; na str. 47-48 dane na temat Regiment Graf zu Anhalt (N. 53.) z garnizonami w Toruniu, Dobrzyniu nad Wisłą; na str. 48-49 dane na temat Regiment v. Manstein (N. 55) z garnizonami w Bydgoszczy, Inowrocławiu, Gnieźnie, Grudziądzu; na str. 50-51 dane na temat Regiment v. Mosch (N. 54) z garnizonami w Grudziądzu, Chełmnie, Kwidzynie; na str. 51-52 dane na temat: Regiment v. Reinhart (n. 52.) z garnizonami w Malborku, Kwidzynie, Młynarach; na str. 52-53 dane na temat Regiment v. Langen (N. 17.) z garnizonami w Gdańsku, Skarszewach; na str. 54-55 dane na temat Regiment v. Kalckreuth. (N. 4.) z garnizonami w Elblągu, Pasłęku, Korniewie), Südpreußische Inspection von der Infanterie des Generalmajor v. Grevenitz (na str. 55-57 dane na temat Regiment v. Crousaz (N. 39) z garnizonami w Poznaniu, Kaliszu, Stawiszynie; na str. 57-58 dane na temat: Regiment v. Gärtringen (N. 37) z garnizonami we Wschowie, Lesznie, Rawiczu, Zdunach); Warschauer Inspection von der Infanterie des Generalmajors von Ruts (na str. 59-60 dane na temat Regiment v. Lattorf (N. 31) z garnizonami w Warszawie, Łęczycy; na str. 61-62 dane na temat: Regiment v. Rüts (N. 7.) z garnizonami w Warszawie, Łowiczu; na str. 62-63 dane na temat Regiment von Kunitzky (N. 44.) z garnizonami w Warszawie, Czersku; na str. 64-65 dane na temat Regiment von Thile (N. 46.) z garnizonami w Warszawie; na str. 65-66 dane na temat Regiment v. Plotz (N. 42.) z garnizonami w Warszawie, Częstochowie); Oberschlesische Inspection von der Infanterie des Gen. Lieut. Von Klinkowstrom (na str. 73-74 dane na temat Regiment v.d. Marwitz z garnizonem w Nysie); Niederschlesische Inspection von der Infanterie des Gen. Lieut. Fürsten von Hohnelohe (na str. 78-79 dane na temat Regiment von Fürsten von Hohnelohe z garnizonem we Wrocławiu); brygady fizylierów, m.in.: Erste Warschauer Füsilierbrigade (Brigadier Ob. von Hinrichs), Zweite Warschauer Füsilierbrigade (Brigadier G. M. von Polllitz), Oberschlesische Füsilierbrigade (Brigadier v. Anhlat-Pletz), Niederschlesische Füsilierbrigade (Brigadier Ob. von Pelet); inspekcje kawalerii, m.in.: Pommersche Inspection von der Cavallerie des Generalmajors v. Strantz (na str. 122 dane na temat Reg. v. Katte. Dragoner (N. 4.) z garnizonami w Gorzowie Wielkopolskim, Dobiegniewie, Barwicach), Preußische Inspection von der Cavallerie des Generallieutenants Grafen v. Kalckreuth (na str. 126 dane na temat Reg. v. Truchsetz. Kürassier (N. 4.) z garnizonem w Warszawie; na str. 130-131 dane na temat Reg. v. Busch. Dragoner. (N. 10.) z garnizonami m.in. w Przasnyszu, Mławie, Kolnie, Szczuczynie; na str. 133-134 dane na temat Reg. v. Köhler. Husaren (N. 7) z garnizonami m.in. w Kutnie, Kowalu, Warcie, Kłodawie, Kole, Rawie, Szadku; na str. 134 dane na temat Reg. v. Sutter. Husaren (N. 5.), z garnizonami m.in. w Wierzbołowie, Suwałkach; na str. 135 dane na temat Reg. v. Lebiwarh. Husaren (N. 10.), z garnizonami m.in. w Warszawie, Zelkach, Lipnie, Rypinie); Oberschlesische Inspection von der Cavallerie des Generallieutenants v. Köhler (na str. 138-139 dane na temat Reg. Prinz Eugen von Würtemberg Husaren (N. 4.) z garnizonami m.in. w Namysłowie, Ostrowie Wielkopolskim, Krzepicach, Działoszynie, Pilicy; na str. 139 dane na temat Reg. V. Wolfradt. Husaren. (n. 6.) z garnizonami m.in. w Gliwicach, Bytomiu, Strzelcach Opolskich, Ujeździe, Wodzisławiu Śląskim, Lublińcu, Czeladzi, Będzinie); Niederschlesische Inspection von der Cavallerie des Generallieutenants v. Dolffs (na str. 141 dane na temat Reg. V. Dolffs, Kürassier (N. 1.) z garnizonami na przedmieściach Wrocławia i w okolicznych wsiach; inspekcja artylerii (Artillerie-Inspection des Generalmajors von Meerkatz), garnizony artylerii znajdowały się m.in. w Nysie, Grudziądzu, Kłodzku, Szczecinie (dane z str. 152), Świdnicy, Wrocławiu, Głogowie, Kołobrzegu, Brzegu, Gdańsku (dane z str. 153); listę wyższych oficerów korpusu saperskiego (Pontonier-Corps), z garnizonem m.in w Głogowie (str. 155); listę oficerów korpusu inżynieryjnego; korpus kadetów; oddziały inwalidów (na str. 159 informacja o istnieniu kompanii inwalidów w Twierdzy Wisłoujście koło Gdańska); lista oficerów sztabowych armii (w formie tabeli, w której wyszczególniono kraj pochodzenia, dzięki czemu można ustalić, którzy oficerowie pochodzili ze Śląska, albo z Pomorza), ponadto rejestr alfabetyczny oraz uzupełnienia i poprawki zamieszczane do 20 I 1798 r. (Nachträge und Berichtigungen zur Rangliste bis zum 20. Januar 1798).
Jeden z najciekawszych fragmentów Rangliste…, to informacja z str. 146 o tym, że istniał w strukturze armii pruskiej w końcu XVIII w. pułk tatarski (Tataren-Pulk, General-Inspecteur, gen. Lt. v. Günther), a jego garnizony znajdowały się m.in. w Augustowie, Rajgrodzie i Lipsku. Idea stworzenia w ramach armii pruskiej oddziałów tatarskich zyskała w XVIII w. wielu zwolenników – należał do nich wybitny przedstawiciel pruskich elit Fryderyk Leopold Reichsfreiherr von Schrötter. Po III rozbiorze Polski podjął w sprawie utworzenia pułku tatarskiego rozmowy z Januszem Tuhan Murzą Baranowskim (Tatarem, który był dotychczas pułkownikiem wojsk polskich). Negocjacje okazały się skuteczne. W dniu 20 XI 1795 r. król pruski Fryderyk Wilhelm II wydał rozkaz ustanawiający lekkokonny pułk tatarski jako część armii pruskiej. Dowodził nim Janusz Tuhan Murza Baranowski, a wśród podległych mu oficerów było wielu członków jego rodu, w tym podpułkownik Jakub Tuhan Murza Baranowski (w zestawieniu wymienia się też: Zachariasza Murzę Baranowskiego, Mustafę Murzę Baranowskiego, Davida Murzę Baranowskiego, Aleksandra Murzę Baranowskiego, Józefa Murzę Baranowskiego).
