Zbigniew Makowski, KOMPOZYCJA DEDYKOWANA BÉLI BARTÓKOWI, 1957

17,3 x 23,7cm - akwarela, gwasz, tusz pędzel, papier sygn. tuszem p.d.: á Bartók Béla | Zbigniew Makowski 1957

 

Pochodzenie:

Kolekcja historyk sztuki Teresy Sowińskiej (1940-2023), autorki wielu publikacji i wystaw, zawodowo związanej z warszawską „Zachętą“.

 

Z muzyką Béli Bartóka artysta mógł się zetknąć podczas Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień we wrześniu 1956 roku. Pierwsza edycja festiwalu zbiegła się z Październikiem ‘56 i była jednym z najważniejszych wydarzeń artystycznych tego czasu, przede wszystkim za sprawą radykalnego odejścia od socrealizmu. Przypomniano wówczas i wprowadzono do repertuaru koncertów twórczość m.in. Bartóka i innych kompozytorów modernistycznych, którzy zdominowali również kolejne edycje festiwalu. Innym ciekawym aspektem pracy jest nawiązanie, zapewne nieprzypadkowe, do stylistyki prac Tadeusza Makowskiego.

 

♣ do wylicytowanej ceny oprócz innych kosztów zostanie doliczona opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 roku - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Zbigniew Makowski  (Warszawa 31 I 1930 - Warszawa 19 VIII 2019) studiował w ASP w Warszawie w latach 1950-1956, dyplom uzyskał w pracowni Kazimierza Tomorowicza. Początkowo skłaniał się ku surrealizmowi - podczas pobytu w Paryżu w 1962 zetknął się z André Bretonem i międzynarodowym ruchem Phases. Jednak decydujący wpływ na wyraz jego sztuki wywarły pozamalarskie zainteresowania, jakim się oddaje. Jest literatem, poetą, erudytą, zwłaszcza zaś znawcą szerokiego spektrum filozofii i wiedzy tajemnej wielu kultur. Znawstwo to wykorzystuje w swoich pracach malarskich, rysunkowych, a także w unikatowych książkach, które własnoręcznie wykonuje na specjalnie preparowanych papierach. W swych pracach nawarstwia symbole, cytaty i znaczenia w nieczytelny, zdawałoby się, chaos. Wypada jednak wierzyć krytykom, którzy twierdzą, iż prace Makowskiego otwierają przed cierpliwym i intelektualnie przygotowanym „czytelnikiem“ świat swoistej narracji. Sam artysta zaś zwraca uwagę na „permutacyjną“ strukturę swych prac, w których rozmaite cytaty i odniesienia kulturowe przeplatają się z jego prywatną ikonografią. Tak czy inaczej, z pewnością w pracach Makowskiego da się wyróżnić pewien „alfabet“ wizualno-symboliczny, którego elementy pojawiają się w nich stale w różnych konfiguracjach. Należą doń np. takie wizerunki, jak klucz, drabina, studnia, mandala, kielich itp. Otaczają je napisy, często łacińskie, a także pojedyncze cyfry, litery, ornamenty. Określił je ktoś jako rebusy o wielkiej urodzie, które można odczytywać, można też kontemplować. Od roku 1982 artysta przestał wystawiać, ale nie tworzyć. Powstają wówczas prace będące rodzajem nowoczesnego notatnika, rozpoczętego jeszcze w latach 60., do którego artysta powraca z nowymi przemyśleniami. Artysta jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody Krytyki Artystycznej im. Norwida (1973) i Nagrody im. Jana Cybisa (1992). Jego wielka kompozycja "Mirabilitas secundum diversos modos exire potest a rebus" (1973-1980) zdobi genewską siedzibę ONZ jako dar rządu polskiego.