Wojciech Weiss, CYNIE W SZKLANYM WAZONIE, ok. 1905

61,0 x 45,0cm - olej, płótno sygn. po prawej pośrodku: WW.

Na odwrocie stempel: 205.

Na dolnej listwie krosien po prawej nalepka (druk, długopis): MUZEUM NARODOWE W POZNANIU | Rok 1977 | 94; obok nalepka domu aukcyjnego.

 

Pochodzenie: Obraz – przynajmniej do roku 1977 – był własnością Karola Zolicha, znanego krakowskiego kolekcjonera, znawcy i miłośnika sztuki. Później, w nieznanym nam czasie, trafił do innych, równie znakomitych zbiorów prywatnych.

 

Obraz wystawiany i reprodukowany:

– Wystawa Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka“ w Salonie Könyvesa Kálmána, Budapeszt 1910, nr kat. 131 [„Sztuka“ Lengyel Művészeti Egyesület kiállítása a Könyves Kálmán Szalonjában];

– Wojciech Weiss (1875-1950). Wystawa monograficzna, Muzeum Narodowe w Poznaniu, VI – IX 1977, s. 109, nr kat. 109, il. s. 230, nr 102.

 

Cynie to jedno z pierwszych dzieł, jakie powstały po przełomie, który dokonał się w sztuce Weissa w roku 1905. Wtedy rozpoczyna się tzw. okres biały, który trwa do roku 1912. Artysta zdecydowanie rozjaśnia w tym czasie paletę i porzuca miękki modelunek, jego sposób kładzenia farby bardziej przypomina rysunek. Jak pisze Agnieszka Ławniczakowa: dochodzi teraz do stopniowego wyciszenia tonów pesymistycznych, tak wyraźnych w jego fazie młodopolskiej. W latach dojrzałych zadominuje w jego sztuce pogodna afirmacja rzeczywistości i arkadyjska wizja świata, a ekspozycja wszelkich filozoficznych „pozamalarskich“ treści zostanie wydatnie ograniczona. (Wojciech Weiss (1875-1950). Wystawa..., dz. cyt., s. 41)

 

Zarówno sam artysta, jak i później kuratorzy jego wielkiej wystawy monograficznej uznali Cynie za obraz znaczący dla dorobku Wojciecha Weissa. W roku 1910 autor pokazał dzieło na wystawie „Sztuki“, jaka odbyła się w Salonie Könyvesa Kálmána – znanej budapeszteńskiej galerii, która odegrała ważną rolę w węgierskim życiu artystycznym. Były tu organizowane wystawy czasowe i aukcje dzieł artystów węgierskich i zagranicznych, m.in. Maxa Liebermanna, Lovisa Corintha, Waltera Leistikowa, Maxa Slevogta. W roku 1977, jako dzieło należące do zbiorów słynnego krakowskiego kolekcjonera Karola Zolicha, Cynie były wystawiane na dużej wystawie monograficznej artysty, która odbyła się w Muzeum Narodowym w Poznaniu.

Wojciech Weiss (Leorda na Bukowinie w Rumunii 1875 - Kraków 1950) - malarz i grafik; w latach 1890-1899 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, początkowo u Jana Matejki, Władysława Łuszczkiewicza, Floriana Cynka, Józefa Unierzyskiego, a następnie także u Leona Wyczółkowskiego i Juliana Fałata. Studia ukończył ze złotym medalem; później kształcił się jeszcze w Paryżu i we Włoszech. Od 1897 był członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, w 1906 został członkiem wiedeńskiej „Secesji”. Od 1907 nauczał w krakowskiej ASP – od 1910 jako prof. nadzwyczajny; od 1913 jako prof. zwyczajny. Dwukrotnie – w latach 1918/19 i 1933-1936 – pełnił też funkcję rektora tej uczelni. Był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy okresu Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. We wczesnym okresie malował symboliczne sceny figuralne, często o tematyce fantastycznej, później także portrety, akty i pejzaże. Zajmował się także grafiką i rzeźbą.