Szkic do „Tańczący X". Technika: pióro, tusz, i papierze.
Wymiary: w św. p-p.: 24,5 x 19 cm, cały arkusz: 31,5 x 22 cm, p-p na zewn: 40 x 30 cm
Proweniencja: praca pochodzi z prywatnej kolekcji i została zakupiona bezpośrednio od rodziny Państwa Wejmanów.
[...] natrętna obecność muru, masywnych więziennych ścian podzielonego
miasta - otwiera, jak sądzę, drogę do interpretacji reprezentowanych
przez Wejmana sytuacji przemocy i nierównej, pełnej napięcia gry między
obserwowanymi i obserwatorami jako metaforycznego opisu sytuacji pod
murem, przed murem, wobec muru - warszawskiego getta" - Luiza Nader
Tańczący [X]
Trzy
postaci odziane w obcisłe trykoty tańczą na tle muru. Padające z boku
światło maluje na murze symetryczne cienie. Para tańczących wysunęła się
nieco do przodu, postać trzecia, cała w czerni, znajduje się z tyłu. Ma
opuszczone ramiona, napięte ciało i wystraszone oblicze, podczas gdy
dwie pierwsze, z uniesionymi ramio nami i pewnymi siebie minami, prężą
się w tańcu. Tej dwójce taniec zdaje się wychodzić dobrze, z kolei
ciemna postać sprawia wrażenie znienacka zatrzymanej. Wszyscy zachowują
się tak, jak gdyby ich taniec był poddawany ocenie oglądającego.
[w/w opisy pochodzą z katalogu „Tańczacy 1944" - wydanym przez Żydowski Instytut Historyczny, 2022]
Mieczysław Wejman
(1912-1997) –
polski grafik i malarz. Profesor, rektor Akademii Sztuk Pięknych w
Krakowie, współtwórca Międzynarodowego Triennale (ówcześnie
Biennale) Grafiki. Mieczysław Wejman studiował w ASP w Krakowie (do
1937), następnie w ASP w Warszawie (1937-1939, dyplom 1946).
Pracował jako pedagog w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk
Plastycznych w Krakowie (od 1946, dyrektor 1948-1949, rektor
1949-1950). Następnie był profesorem ASP w Krakowie (1951-1972).
Dwukrotnie pełnił funkcję rektora tej uczelni (1952-1954 i
1967-1972). Kierował Katedrą Grafiki Artystycznej (1956-1982), był
też dziekanem Wydziału Grafiki (1964-1967). Uważany jest za
inicjatora nurtu grafiki metaforycznej, wyróżniającego "krakowską
szkołę grafiki. W 1982 przeszedł na emeryturę. W latach 1947-1960
należał do grupy „9 grafików”. Był przewodniczącym Zarządu
Głównego ZPAP (1959-1962) oraz przewodniczącym Komitetu
Organizacyjnego Międzynarodowego Biennale Grafiki w Krakowie
(1966-1971). Znany przede wszystkim jako grafik, zajmował się
również malarstwem. We wczesnym okresie tworzył w technice
drzeworytu (cykl „Księżyc”, 1946-1948), potem głównie w
technikach metalowych. Najważniejszy cykl w jego dorobku,
„Rowerzysta” (1964-1970) przyniósł mu I nagrodę na I
Międzynarodowym Biennale Grafiki w Krakowie i Nagrodę Państwową I
stopnia w 1966. Zdobył wiele innych nagród, m. in. I nagrodę w
krajowym konkursie olimpijskim, Warszawa 1956, I nagrody na
Ogólnopolskich Wystawach Grafiki Artystycznej i Rysunku, Warszawa
1956 i 1959, II nagrodę na II Międzynarodowym Biennale „Sport w
sztuce”, Madryt 1969. W późnym okresie twórczości tworzył
rozbudowany cykl malarski „Pomnik” (1975-1977), malował też
martwe natury w technice pastelowej (1984). Do uczniów Mieczysława
Wejmana należą m.in. Jacek Gaj, Tadeusz Jackowski, Marta Kremer,
Janusz Karwacki, Włodzimierz Kotkowski, Andrzej Pietsch, Zbigniew
Rabsztyn, Anna Sobol-Wejman, Jacek Sroka, Stanisław Wejman. Przez
niektórych uczniów określany jako jeden z "ostatnich
profesorów-bogów" krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
W 1969 był
członkiem Komisji Nagród Ministerstwa Kultury i Sztuki. W latach 1986–1989
był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego.
