Włodzimierz Tetmajer, ŻNIWO W BRONOWICACH

47,0 x 63,0cm - olej, tektura sygn. p.d.: WT.
Na odwrocie dwie nalepki domu aukcyjnego.
Na dolnej krawędzi ramy częściowo zerwana nalepka Salonu Dziel Sztuki Kazimierza Wojciechowskiego w Krakowie (druk, atrament): Data przyjęcia 1927 | Autor Włodzimierz Tetmajer | Tytuł „Żniwo w Bronowicach“ | Rodzaj olej | Rozmiar ... | Nr. ...

 

Znaczącą część twórczości Tetmajera stanowią wiejskie pejzaże i sceny rodzajowe. Wśród nich odrębną grupę tworzą przedstawienia życia codziennego mieszkańców podkrakowskich Bronowic. O cyklu Żniw piszą autorzy wystawy monograficznej: Fascynacja Tetmajera polskim krajobrazem zyskała szczególny wyraz w obrazach przedstawiających dojrzałe łany zbóż, żniwa, żniwiarki przy pracy w polu, malowane w scenerii letniego słońca. [...] Od około 1900 roku obrazy Tetmajera zyskują na dynamice przez coraz częściej stosowane przez artystę układy diagonalne kompozycji. Elementy ubiorów z użyciem jaskrawej, cynobrowej czerwieni chustek i spódnic żniwiarek wprowadzają mocne akcenty kolorystyczne. [...] Za pomocą zręcznie stosowanego światłocienia, operowania kolorem, przyroda i ludzie stanowią jedność, postaci stają się częścią pejzażu (Włodzimierz Tetmajer. Siła barw i temperamentu. Katalog wystawy, M. Marek, P. Hapanowicz, Muzeum Krakowa, Kraków 2023, s. 200-201).

Włodzimierz Przerwa-Tetmajer (Harklowa koło Ludźmierza na Podhalu 1862 - Kraków 1923), przyrodni brat poety Kazimierza, naukę malarstwa rozpoczął wcześnie; już od 1875 uczęszczał na zajęcia do Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie następnie (z przerwami) kształcił się do 1895 - początkowo u Franciszka Cynka, Leopolda Loefflera i Władysława Łuszczkiewicza, a po 1889 u Jana Matejki. Równolegle studiował filologię klasyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1882 uczył się jeszcze w Akademii Wiedeńskiej, a w latach 1886-89 w Akademii Monachijskiej u Aleksandra Wagnera. Studia uzupełniał w paryskiej Académie Colarossi. Stypendium cesarskie umożliwiło mu wyjazd do Rzymu. Po powrocie mieszkał w Krakowie. W 1890 ożenił się z Anną Mikołajczykówną, córką gospodarza z podkrakowskiej wsi Bronowice, gdzie sam często przebywał, a w 1895 zamieszkał na stałe. W 1901 założył i następnie przez kilka lat prowadził szkołę malarstwa dla kobiet. Od 1899 był członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”; w 1901 jednym z założycieli Towarzystwa „Polska Sztuka Stosowana”; w 1908 współzałożycielem grupy „Zero”. Był wybitnym przedstawicielem nurtu „ludowości”, malarzem obyczajów, pracy i krajobrazu podkrakowskiej wsi. We wcześniejszym okresie tworzył w duchu akademickiego, monachijskiego realizmu. Później wykształcił własny, oryginalny styl - kompozycja jego obrazów była swobodna, malował szerokimi pociągnięciami pędzla, używał jasnych, żywych barw. W latach 1892-1894 współpracował z Wojciechem Kossakiem i Janem Styką przy Panoramie Racławickiej. Projektował witraże, zajmował się ilustratorstwem i malarstwem ściennym, m.in. w 1902 wykonał polichromię kaplicy królowej Zofii w Katedrze na Wawelu. Artysta był pierwowzorem postaci Gospodarza w dramacie S. Wyspiańskiego Wesele.